Trójkąt dramatyczny Definicja
Trójkąt dramatyczny Karpmana to model psychologiczny opisujący dysfunkcyjne relacje interpersonalne, w których uczestnicy przyjmują jedną z trzech ról: Ofiary, Prześladowcy lub Ratownika. Te role są dynamiczne i uczestnicy mogą się między nimi przemieszczać w trakcie interakcji.
Twórcą Trójkąta Dramatycznego jest Stephen Karpman. Opracował on ten model w 1968 roku w ramach Analizy Transakcyjnej, dziedziny psychologii zajmującej się interakcjami międzyludzkimi.
Trójkąt Dramatyczny opisuje dysfunkcyjny schemat relacji, w którym ludzie wchodzą w trzy role:
- Ofiara: Czuje się bezradna, skrzywdzona i zależna od innych.
- Prześladowca: Obwinia, krytykuje i kontroluje Ofiarę.
- Ratownik: Pomaga Ofiarze, często kosztem własnych potrzeb, i jednocześnie podtrzymuje jej bezradność.
Karpman zauważył, że osoby w takich relacjach często zmieniają role, tworząc toksyczny cykl, z którego trudno się wyrwać.
Trójkąt Dramatyczny jest użytecznym narzędziem do analizowania relacji interpersonalnych, zarówno w życiu osobistym, jak i zawodowym. Pomaga on zrozumieć dynamikę konfliktów i znaleźć sposoby na zdrowszą komunikację.