Prokrastrynacja: Gdy robisz wszystko inne, byleby nie zacząć robić tego, co powinieneś

zarządzanie czasem
efektywność osobista
prokrastynacja

Prokrastynacja, czym jest

ProOptima
Gdy robisz wszystko inne, byleby nie zacząć robić tego, co powinieneś

To czytanie książki, usuwanie kamienia z czajnika, porządkowanie rzeczy na półkach… według kolorów, ostrzenie ołówków, to spędzenie pół godziny na szukaniu długopisu, a potem kolejnych 10 minut na rozkręcaniu i skręcaniu go…,

… to zrobienie sobie herbaty, to znalezienie najtrudniejszego sposobu zrobienia czegoś, to przeskakiwanie od pomysłu do pomysłu, i do następnego, i następnego, to sprawdzanie e-maili, pisanie e-maili, zastanawianie się nad każdym słowem w e-mailu, to robienie kolejnej herbaty, to gapienie się za okno i na sąsiadów i na telewizor, to niemożność przestania gapienia się na telewizor, to palenie papierosa, zmywanie naczyń, sprzątanie na biurku, tworzenie planu ewakuacji, przestawianie mebli, granie w gry komputerowe, to granie w gry w wyobraźni za pomocą mebli w pokoju, to parowanie skarpetek, pisanie listów, myślenie o niebieskich migdałach, głaskanie psa, podlewanie kwiatków, bazgranie, zapuszczanie wąsów, polowanie na muchy, bawienie się ołówkiem, to robienie ośmiu rzeczy na raz i nie skończenie żadnej, to drzemka, upicie się, drapanie się, zrobienie jeszcze jednej herbaty, skaleczenie się w palec, oliwienie roweru, dłubanie w nosie, czekanie na listonosza, unikanie nieuniknionego, tworzenie listy rzeczy do zrobienia, niemożliwość podjęcia decyzji co robić, komplikowanie sobie życia, lęk przed skończeniem czegoś…

To czytanie książki, usuwanie kamienia z czajnika, porządkowanie rzeczy na półkach… według kolorów, ostrzenie ołówków, to spędzenie pół godziny na szukaniu długopisu, a potem kolejnych 10 minut na rozkręcaniu i skręcaniu go…,

Często dana osoba unika wykonania danego zadania, mimo że myśli o nim nieustannie powracają i wywołują wyrzuty sumienia.

… to zrobienie sobie herbaty, to znalezienie najtrudniejszego sposobu zrobienia czegoś, to przeskakiwanie od pomysłu do pomysłu, i do następnego, i następnego, to sprawdzanie e-maili, pisanie e-maili, zastanawianie się nad każdym słowem w e-mailu, to robienie kolejnej herbaty, to gapienie się za okno i na sąsiadów i na telewizor, to niemożność przestania gapienia się na telewizor, to palenie papierosa, zmywanie naczyń, sprzątanie na biurku, tworzenie planu ewakuacji, przestawianie mebli, granie w gry komputerowe, to granie w gry w wyobraźni za pomocą mebli w pokoju, to parowanie skarpetek, pisanie listów, myślenie o niebieskich migdałach, głaskanie psa, podlewanie kwiatków, bazgranie, zapuszczanie wąsów, polowanie na muchy, bawienie się ołówkiem, to robienie ośmiu rzeczy na raz i nie skończenie żadnej, to drzemka, upicie się, drapanie się, zrobienie jeszcze jednej herbaty, skaleczenie się w palec, oliwienie roweru, dłubanie w nosie, czekanie na listonosza, unikanie nieuniknionego, tworzenie listy rzeczy do zrobienia, niemożliwość podjęcia decyzji co robić, komplikowanie sobie życia, lęk przed skończeniem czegoś…

Prokrastynacja

Tak ją opisano w świetnej animacji Johnnego Kelly.

Prokrastynacja to zwlekanie, tendencja do nieustannego przekładania czynności na później. Osoby nią dotknięte chcą coś zrobić, ale to odkładają. Często nie określają jasno, co dokładnie chcesz zrobić, przez co trudniej im się skupić na celu. Mają świadomość, że odkładanie jest dla nich niekorzystne, ale wciąż to robią. Szukają wymówek, zajmują się czymś przyjemniejszym lub mniej kłopotliwym. W końcu wykonują zadanie w ostatniej chwili pod wpływem stresu, nie udaje im się skończyć na czas lub nie kończą go wcale. Postanawiają sobie, że następnym razem zaczną od razu. Niestety, przy kolejnym zadaniu ich schemat działania się powtarza. Prokrastynacja często polega na odkładaniu zadań, byleś mógł zająć się czymś przyjemniejszym.

Jeśli jesteś prokrastynatorem z pewnością Twój dzień wypełniają proste zadania, które mógłbyś wykonać później. Chętnie zgadzasz się pomóc komuś w czymś mało istotnym, gdy Twoje ważne zadania czekają nietknięte. Siadasz do ważnego zadania i zaraz idziesz zrobić sobie kawę. Czekasz na właściwy czas, natchnienie, atmosferę, by wreszcie zacząć. Prokrastynacja utrudnia osiągnięcie celu, ponieważ warunek wykonania zadania nie jest spełniony.

Zastanów się dlaczego tak się dzieje. Czy uważasz, że zadania do zrobienia są nudne i nieprzyjemne? Główną przyczyną prokrastynacji jest często brak jasności co do tego, co chcesz zrobić. Przyczyną prokrastynacji mogą być również zbyt trudne lub niejasne zadania, które wydają się przytłaczające i powodują zwlekanie.

Czy organizujesz i planujesz swoją pracę?

Czy wierzysz, że podołasz?

Czy pragnienie perfekcjonizmu zniechęca Cię do zaczęcia i spróbowania?

Prokrastynacja to nawyk

Prokrastynacja to nie tylko chwilowe odkładanie zadań na później – to nawyk, który potrafi zagnieździć się w naszej codzienności na dobre. Zamiast realizować ważne zadania, wybieramy czynności, które nie niosą za sobą nieprzyjemnych konsekwencji, a przynajmniej tak nam się wydaje. W rzeczywistości jednak, im dłużej zwlekamy z wykonaniem konkretnego zadania, tym większy stres i poczucie winy zaczynają nam towarzyszyć.

W dużej mierze prokrastynacja wynika z naszych przyzwyczajeń i sposobu myślenia o obowiązkach. Często nie zdajemy sobie sprawy, że odkładanie zadań na później staje się naszym automatycznym zachowaniem. Aby skutecznie walczyć z prokrastynacją, warto przyjrzeć się jej przyczynom i zacząć świadomie zarządzać swoim czasem. Zmiana nawyków nie jest łatwa, ale możliwa – wymaga jednak konsekwencji i wytrwałości. Każdy ma szansę przełamać schemat odkładania i zacząć działać tu i teraz, zamiast czekać na „lepszy moment”.

Przyczyny prokrastynacji

Zastanawiasz się, dlaczego tak trudno zabrać się za wykonanie danego zadania? Jedną z głównych przyczyn prokrastynacji jest brak umiejętności organizacji czasu. Gdy nie potrafimy efektywnie zarządzać swoim dniem, lista zadań rośnie, a my czujemy się przytłoczeni i odkładamy realizację zadań na później.

Niskie poczucie własnej wartości również odgrywa tu istotną rolę – jeśli nie wierzymy w swoje możliwości, łatwiej nam unikać wyzwań i trudnych obowiązków. Często towarzyszy temu brak jasnych priorytetów, przez co podejmowanie decyzji staje się jeszcze trudniejsze. W rezultacie prokrastynacja staje się wygodnym sposobem na ucieczkę od odpowiedzialności i nieprzyjemnych emocji.

Aby efektywnie zarządzać swoim czasem i walczyć z prokrastynacją, warto nauczyć się planowania, wyznaczania priorytetów oraz podejmowania decyzji dotyczących kolejnych kroków. Im lepiej zorganizujesz swoje zadania, tym łatwiej będzie Ci je realizować bez zbędnego odkładania.

Od jutra najczęściej znaczy nigdy. Co możesz zrobić już dziś zgodnie z zasadami języka polskiego?

Ile razy obiecywałeś sobie, że „od jutra” zaczniesz działać? Niestety, w praktyce „od jutra” bardzo często oznacza „nigdy”. Zamiast odkładać wykonanie konkretnego zadania na bliżej nieokreślony czas, warto podjąć pierwszy krok już dziś. Nawet najmniejsza czynność związana z realizacją projektu może przełamać barierę bezczynności i zmotywować do dalszego działania.

Zgodnie z zasadami języka polskiego, „byleby” wyraża warunek – a więc nie czekaj na idealne okoliczności, tylko stwórz je sam. Zacznij od małego kroku: napisz plan dnia, ustal priorytety, podziel duże zadanie na mniejsze etapy. Każda, nawet drobna aktywność przybliża Cię do celu i pozwala skutecznie walczyć z prokrastynacją. Pamiętaj, że najważniejsze jest działanie w określonym czasie, a nie perfekcyjne przygotowanie się do niego.

Strategie na efektywne zarządzanie czasem

W codziennym natłoku obowiązków łatwo stracić kontrolę nad czasem i wpaść w pułapkę prokrastynacji. Istnieje jednak wiele sprawdzonych strategii, które pomagają efektywnie zarządzać zadaniami i zwiększyć produktywność. Jedną z nich jest technika Pomodoro – praca w krótkich, intensywnych blokach czasowych, po których następuje krótka przerwa. Dzięki temu łatwiej utrzymać koncentrację i uniknąć zmęczenia.

Kolejnym krokiem do efektywnego zarządzania jest planowanie i ustalanie priorytetów. Zamiast działać chaotycznie, warto każdego dnia wyznaczyć najważniejsze zadania i skupić się na ich realizacji. Unikaj rozpraszaczy – media społecznościowe czy powiadomienia na telefonie potrafią skutecznie odciągnąć uwagę od pracy. Wyłącz powiadomienia, zamknij niepotrzebne aplikacje i stwórz środowisko sprzyjające skupieniu. Dzięki temu nie tylko szybciej wykonasz swoje obowiązki, ale też zyskasz więcej czasu na przyjemności.

Jakie techniki mogą pomóc w lepszym zarządzaniu czasem?

W skutecznym zarządzaniu czasem pomocne są różnorodne techniki, które pozwalają lepiej organizować zadania i unikać prokrastynacji. Jedną z nich jest macierz Eisenhowera – narzędzie, które pozwala klasyfikować zadania według ich ważności i pilności. Dzięki temu łatwiej ustalić, które obowiązki wymagają natychmiastowej uwagi, a które można odłożyć na później lub delegować.

Kolejną skuteczną metodą jest regularne monitorowanie czasu pracy i analiza, na co faktycznie go poświęcamy. Pozwala to wyeliminować zbędne czynności i skupić się na realizacji najważniejszych zadań. Ustalanie celów i priorytetów to podstawa efektywnego zarządzania – dzięki temu podejmowanie decyzji staje się prostsze, a lista zadań bardziej przejrzysta. Bądź asertywny i nie bój się odmawiać dodatkowych obowiązków, jeśli utrudniają one wykonanie Twoich kluczowych zadań. Pamiętaj, że skuteczne zarządzanie czasem to nie tylko większa produktywność, ale też mniej stresu i więcej satysfakcji z pracy.

Nieprokrastynacja to też … nawyk

Od jutra najczęściej znaczy nigdy. Co możesz zrobić już dziś?

Prokrastynacja to nawyk, czyli wyuczone zachowanie. Nie można go zmienić z dnia na dzień, ale też nie jest Twoją stałą cechą. Jedynie uparte i wytrwałe dążenie do zmiany zachowania może przynieść efekty. Zgodnie z zasadami języka polskiego, ‘byleby’ jest spójnikiem, który wyraża życzenie i warunek wykonania zadania w zdaniu nadrzędnym.

Zacznij od:

  • Nagradzania się za doprowadzanie zadań do końca
  • Zajęcia się zadaniem chociaż przez chwilę
  • Rozpoczęcia od najgorszego zadania – będziesz mieć je z głowy
  • Poproszenia kogoś zaufanego, by kontrolował efekty Twojej pracy
  • Zorganizowania swojej pracy i zaplanowania odpoczynku
  • Poznania Narzędzi Efektywności

Rozbijanie dużych projektów na mniejsze kroki ułatwia realizację projektu i pozwala na skuteczniejsze planowanie. Dzięki temu zarządzanie projektami staje się prostsze, a wykonywanie poszczególnych zadań mniej przytłaczające. Warto stosować techniki takie jak technika pomodoro, która pomaga w realizacji ważnych zadań poprzez podział pracy na krótkie, skoncentrowane okresy. Wykonywanie nawet drobnych czynności od razu pomaga w wykonaniu zadania i utrzymaniu motywacji do dalszej pracy.

Pracownik, który efektywnie zarządza czasem, może lepiej realizować cele zespołu, a odpowiednie zarządzanie pracownikami zwiększa efektywność pracowników i ułatwia osiąganie celów w ramach projektów.

Warto pamiętać, że wykonywanie zadań może być bardziej satysfakcjonujące, jeśli znajdziemy w nich przyjemność – nawet rutynowe obowiązki mogą stać się źródłem zadowolenia, jeśli podejdziemy do nich z odpowiednim nastawieniem.

Prokrastynacja różni się od lenistwa – osoba leniwa czerpie przyjemność z bezczynności i nie odczuwa wyrzutów sumienia z powodu odkładania zadań na później, natomiast prokrastynator często odczuwa presję i wyrzuty sumienia, gdy nie realizuje ważnych zadań.

W niektórych przypadkach, np. przy perfekcjonizmie lub ADHD, nie warto być dla siebie zbyt surowym, bo to może nasilać prokrastynację. Ustalaj rozsądne terminy i nie krytykuj siebie nadmiernie, aby skuteczniej realizować ważne zadania.

Wystarczy czytania. Pora zabrać się za coś, co odkładasz od dawna! Kiedy zaczniesz? Zaraz? Jeszcze tylko chwila na Facebooku. No nie, to byłaby przesada, ale sprawdzę tylko pocztę…

Strategie na efektywne zarządzanie czasem

Jakie techniki mogą pomóc w lepszym zarządzaniu czasem?

Efektywne zarządzanie czasem jest minimalnym warunkiem osiągnięcia sukcesu w różnych dziedzinach życia. Jedną z najważniejszych technik jest ustalenie priorytetów. Zastanów się, które zadania są najważniejsze i wymagają najwięcej uwagi. Następnie zaplanuj czas na każde zadanie, aby uniknąć rozpraszania się i skupić się na jednym zadaniu na raz.

Inną skuteczną techniką jest metoda “Pomodoro”. Polega ona na pracy w 25-minutowych interwałach, po których następuje 5-minutowa przerwa. Ta metoda pomaga w utrzymaniu koncentracji i uniknięciu wypalenia. Dzięki niej możesz lepiej zarządzać swoim czasem i zwiększyć produktywność.

Jak unikać rozpraszaczy i skupić się na zadaniach?

Aby uniknąć rozpraszaczy, stwórz środowisko pracy, które sprzyja koncentracji. Wyłącz telefon, zamknij niepotrzebne zakładki w przeglądarce i usuń inne rozpraszacze. Ustal jasne cele i priorytety, aby wiedzieć, co jest najważniejsze.

Unikaj multitaskingu. Praca nad wieloma zadaniami jednocześnie może prowadzić do rozpraszania się i zmniejszenia produktywności. Lepiej jest skupić się na jednym zadaniu na raz i wykonać je w sposób efektywny. Wykonywanie prostych czynności od razu pomaga utrzymać porządek i motywację do dalszej pracy. Pamiętaj, że minimalnym warunkiem osiągnięcia sukcesu jest skoncentrowanie się na jednym zadaniu i doprowadzenie go do końca.

Wystarczy czytania. Pora zabrać się za coś, co odkładasz od dawna! Kiedy zaczniesz? Zaraz? Jeszcze tylko chwila na Facebooku. No nie, to byłaby przesada, ale sprawdzę tylko pocztę…

Autorka: Joanna Kozioł